Overspannenheid en een burn-out: het komt helaas behoorlijk veel voor in onze samenleving. Het RIVM heeft recent onderzoek gedaan naar de exacte cijfers. Uit dat onderzoek blijkt dat zo’n 17% van alle werkende Nederlanders last van burn-out klachten heeft. Uit hetzelfde onderzoek blijkt tevens dat deze burn-out klachten veelal door werk gerelateerde oorzaken komt. Maar, is het ook mogelijk om op een andere manier last van een burn-out te krijgen? Is het bijvoorbeeld mogelijk om door de overgang een burn-out te krijgen? Volgens meerdere wetenschappelijke onderzoekers is hier niet een direct verband tussen.
Wat wel opvallend is, is dat huisartsen de overgangsklachten veelal verwarren met burn-out klachten. In dat geval krijgt een vrouw het stempel ‘burn-out’, terwijl ze juist last van de overgang heeft. Dit komt met name doordat de overgangsklachten en burn-out klachten relatief veel op elkaar lijken.
Wat zijn échte overgangsklachten?
Wellicht kunnen we dit het beste aanduiden met het opnoemen van echte overgangsklachten. In de overgang krijgt een vrouw te maken met een verandering in de hormoonhuishouding. Daarbij worden bepaalde hormonen niet meer, of in mindere mate, aangemaakt. Het gevolg is dat de werking van het vrouwelijk lichaam gaat veranderen. Door de veranderingen in de hormoonhuishouding kan een vrouw zowel last van geestelijke- als van lichamelijke klachten krijgen.
Wat we verstaan onder de geestelijke klachten? De meest gehoorde klacht heeft betrekking op stemmingswisselingen. Deze stemmingswisselingen heeft een vrouw in de overgang zelf niet meer onder controle. Nee, als vrouw zijnde word je met je gedachten van hot naar her geslingerd. Het ene moment voel je je de aller gelukkigste vrouw op de aarde en het andere moment ben je ontzettend verdrietig. Voor veel vrouwen in de overgang is het dan ook bijzonder lastig om te ‘dealen’ met deze stemmingswisselingen.
Daarnaast zien huisartsen ook vaak dat vrouwen in de overgang labiel zijn. Het lijkt net alsof ze volledig uitgeblust zijn en weinig tot geen energie meer hebben. Daarbovenop komt ook nog eens dat vrouwen in de overgang last van een kort lontje kunnen krijgen. Een emotionele uitspatting behoort dan ook zeker tot de mogelijkheden.
Wat verstaan we onder lichamelijke klachten? De lichamelijke klachten in de overgang zijn ook absoluut niet mals te noemen. Een van de lichamelijke klachten zijn de welbekende opvliegers. Als vrouw zijnde krijg je het opeens ontzettend warm en begin je overal te zweten. Daarnaast krijg je ook te maken met pijn in het lichaam (onder meer in de borsten) en pijn in spieren en gewrichten. Dat komt onder andere doordat het hormoon oestrogeen niet meer aangemaakt wordt. Dat hormoon had juist de functie om je gewrichten en spieren soepel te houden. Door het wegvallen van dit hormoon krijg je dus last van dergelijke lichamelijke klachten.
Andere lichamelijke klachten gedurende de overgang zijn onder andere:
- Een droge mond, ogen en neus
- Last van hartkloppingen
- Bovengemiddelde kans op migraine/hoofdpijn
- Hoge bloeddruk
- Menstruatie veranderingen
- Vaginale veranderingen
Bovenstaande lichamelijke klachten, in combinatie met de geestelijke klachten, kunnen als erg vervelend ervaren worden. Daarbij moeten we wel aantekenen dat elke vrouw anders reageert op de overgang. Hoe jouw lichaam op de overgang gaat reageren, is dan ook maar de vraag. Sommige vragen hebben ongelooflijk veel last van de overgangsklachten, terwijl dat bij andere vrouwen een stuk minder is.
De overeenkomsten met burn-out klachten
In de inleiding van dit artikel gaven we het al aan: de overgangsklachten worden vaak verward met burn-out klachten. Bij een bezoek aan de huisarts krijgt de arts het idee dat je last van een burn-out hebt. Ondertussen ben je echter in de overgang gekomen, waardoor een andere behandeling vereist is. Doordat deze klachten zoveel op elkaar lijken, wordt wel eens de verkeerde diagnose gesteld.
Bij zowel een burn-out als in de overgang heb je last van een mindere stemming. Je bent moe, je bent niet te genieten, je bent snel geïrriteerd, je hebt last van angstgevoelens en je lichaam doet pijn. Dergelijke klachten hebben we hierboven reeds bij de overgangsklachten besproken. Feit is dat deze klachten dus óók bij een burn-out om de hoek komen kijken. Bij een burn-out ben je in feite volledig opgerookt. Door bijvoorbeeld stress of een trauma ben je aan het einde van je energiepeil. Je bent je ondertussen steeds minder prettig gaan voelen en je krijgt daardoor ook last van pijn in je lichaam. Je lichaam roept in feite: stop, het is even genoeg zo. Het enige wat je vervolgens kunt doen, is veel rust houden en met een professional er over te praten.
Voor een huisarts kan het lastig zijn om onderscheid tussen de burn-out- en overgangsklachten. Het is aan jou aan te raden om je klachten zo goed mogelijk op papier te zetten. We kunnen ons voorstellen dat het lastig is om de klachten aan je huisarts te vertellen. Schrijf ze daarom vooraf op een briefje en geef dat briefje aan de huisarts. Stelt de huisarts direct de diagnose van een burn-out? Vraag dan nogmaals aan hem/haar of het niet iets met de overgang te maken kan hebben.
De overgangsklachten in toom houden
Heeft de huisarts ingezien dat je last van overgangsklachten hebt? Dan is het sowieso aan te raden om in de overleving stand te kiezen. De overgang houdt niet eeuwig aan. Nee, het is een natuurlijke periode waar je door heen moet zien te komen. Ondertussen kan je op verschillende manieren de overgangsklachten in toom houden.
Zo is het aan te raden om een gezonde leefstijl er op na te houden. Zorg voor een gevarieerd voedingspatroon, laat alcohol en sigaretten links liggen en beweeg elke dag minimaal een half uur. Met een dergelijke leefstijl weten veel vrouwen de overgangsklachten in toom te houden.
Daarnaast kan je ook met een overgangsconsulente of met natuurgeneeskundige middelen aan de slag gaan. Of dergelijke middelen bij jou werken, valt niet te zeggen. Dit heeft ook weer te maken met het feit dat elke vrouw anders op een burn-out reageert.
Daarnaast kun je ook het boek van Ria Kamelle een lezen. Hierin wordt verteld hoe je de overgang met zo min mogelijk klachten door komt. Het boek heet Overwin je overgang.
Algehele conclusie
Graag sluiten we dit artikel af met het antwoord op de vraag van dit artikel. Kan je een burn-out krijgen door de overgang? Nee, het is alleen zo dat de overgangsklachten en burn-out klachten ontzettend veel op elkaar lijken. De vraag is dan ook een logische vraag. Het is echter goed om burn-out klachten en overgangsklachten los van elkaar te zien.